Het etiket op een fles wijn geeft je logischerwijs informatie over de inhoud van de wijnfles, maar wat staat er nu precies allemaal op? En wat moet er nu op het wijnetiket staan volgens de Europese wijnwetgeving? We zochten het even uit.
Geschiedenis
Tot zo’n 200 jaar geleden werd wijn vervoerd in vaten, of hij bleef in de regio waarin hij was gemaakt. In die tijd was er weinig reden voor het bestaan van wijnetiketten. Vanuit de vaten werd het in een karaf geschonken. Opvallend genoeg was er duizenden jaren geleden toch al een vorm van wijnetikettering in gebruik, als we het woord etiket ruim interpreteren.
Het oudste wijnetiket dat ooit is teruggevonden is een 6.000 jaar oud Babylonisch cilindervormig zegel dat bedoeld was om een amfora te merken. Heel toepasselijk, en net als we nu nog vaak zien, staat er een groep vrolijke mensen op afgebeeld, die nog vrolijker wordt dankzij het gegiste druivensap.
Vanaf de late 15e en 16e eeuw werd het mogelijk om versiering en belettering op de flessen aan te brengen. De ‘Lambeth jugs’ die in Engeland werden geproduceerd tussen 1639 en 1672 laten zien dat vier soorten wijn populair waren: Claret, Whit, Rhenish en Sack. Daarnaast blijkt dat men wijnjaren onderscheidde, zoals te zien is op de ‘1641 Rhenish’ die in het British Museum wordt bewaard.
Maar, tot ongeveer de twintigste eeuw werd wijn vervoerd in vaten en was er weinig reden om flessen te etiketteren. Vaak ging de wijn rechtstreeks uit het vat in het glas. Hoewel de vaten wel merktekens hadden, werd hier nonchalant mee omgegaan. Vaak leidde de naam eerder tot de verkoper dan de oorsprong van de wijn.
Eerste wijnetiket
Het eerste zekere bewijs van handgeschreven etiketten zijn drie flessen met de etiketten “Gin”, “Burgundy” en “Champagne”, die afgebeeld worden in ‘An Election Entertainment’ (nr. 1) van William Hogarth uit 1755. Toch was dit soort etikettering waarschijnlijk zeldzaam. Er zijn verder geen wijnetiketten uit die tijd bewaard gebleven.
Oude wijnetiketten kan men bekijken in het Musée du vin in Beaune. Ze zijn uit 1798, en twee flessen zijn uit 1800 uit Pauillac. De etiketten zijn gedrukt, maar het jaar is handgeschreven. Verder is er een “Liebfrauenmilch” uit hetzelfde jaar. De wijnmaker hiervan, Theodor Brass, had de 18 voorgedrukt zodat hij de twee nullen met de hand kon invullen. Dit etiket is waarschijnlijk een van de eerste gelithografeerde etiketten.
Speel het culinaire woordspel en maak kans op een diner voor 2
Speel het culinaire woordspel van Horeca Webzine, zend je antwoord voor 15 december en maak kans op een diner voor...
Viskok van het Jaar 2024: Gilles Pauwels van Vis Ateljee in Pittem
Ook dit jaar ging VLAM, het Vlaams centrum voor Agro- en Visserijmarketing, op zoek naar de ‘Viskok van het Jaar’....
GIMBER No1: nieuw design dankzij mode-icoon Diane von Furstenberg
GIMBER, het Belgische merk dat bekend staat om zijn biologische en alcoholvrije gemberconcentraat, lanceert een samenwerking met niemand minder dan...
MAAK KENNIS MET HEEL BETROUWBARE HORECALEVERANCIERS.
Ook je bedrijf in deze carrousel? KLIK HIER.
Meer etiketten
Vanaf 1830 kwamen er in Duitsland steeds meer etiketten en ontstonden er verschillende stijlen. Vanaf circa 1850 werden ze ook in Champagne populair. Deze Champagne-etiketten werden trendsettend voor de etiketten van de 19de en 20ste Eeuw.
De volgende stap was de grote stijging van de verkoop van gebottelde wijn. Bij Champagne was dit al gebruikelijk, maar nu werd ook in Bordeaux op de chateaus gebotteld. De industriële revolutie zorgde voor een nieuwe klasse van wijndrinkers waardoor de afzet werd vergroot.
Deze etiketten waren nog niet gebonden aan regelgeving. Dit gebeurt in de eerste helft van de 20ste Eeuw. Toen werden in verschillende landen wijnregio’s officieel omschreven. Dit kreeg natuurlijk zijn weerslag op de etiketten. Tegenwoordig is er Europese regelgeving die gedetailleerd voorschrijft welke informatie het etiket moet bevatten.
Salade van doperwten en hun scheuten, erwtencoulis met munt, gele kerstomaten en citroen
Erwten drogen snel uit, laat ze dus niet te lang liggen. Je bewaart ze best op een koele plek in...
Tartaar van Wagyu met asperges, radijs, kappertjes, rode ui, gebakken aardappelen en roerei
Topchef Francesca Sterckx ging aan de slag met Waguy van Hof van Ossel. Kenners en topchefs spreken in de overtreffende...
Vlaswijting met groene asperges, sinaasappel, artisjok en crumble van chorizo
Het vlees van vlaswijting is fijn en gelaagd en volgens kenners één van de lekkerste vissen. De kwaliteit van het...
Wetgeving
De geldende wijnwetgeving in het land waar de wijn wordt gemaakt, bepaalt zaken zoals welk druivenras er binnen een geografische zone aangeplant mogen worden en tot waar die zone geldt.
In landen zoals Spanje, Frankrijk en Italië per wijnstreek, wijngebied en wijngemeente is het wettelijk bepaald welke druivenrassen er in het desbetreffende gebied aangeplant mogen worden. Omdat dit zo strikt is vastgesteld zet een wijnproducent vaak enkel op het etiket waar de wijn vandaan komt en niet welke druivenras er gebruikt is. Dit zie je vooral op etiketten van Europese wijnen.
De etiketten van wijnen uit de “Nieuwe Wereld” (wijnen geproduceerd buiten Europa) hebben vaak wel de vermelding van het druivenras. Daarnaast wordt het etiket van deze wijnen vaak zo simpel mogelijk gehouden. Meestal staat er enkel op het etiket het druivenras, de naam van de wijnmaker en het productieland.
MAAK KENNIS MET GEZELLIGE HORECAZAKEN, CATERINGBEDRIJVEN, FEESTLOCATIES EN FOODTRUCKS.
Ook je horecazaak of cateringbedrijf GRATIS in deze carrousel? KLIK HIER.
Dat moet minstens op het wijnetiket
Reeds geruime tijd moet volgens de Europese en nationale wetgeving er een uitgebreide etikettering worden aangebracht die beperkt is tot simpele doch belangrijke informatie. Zo lang elke lidstaat zich hieraan houdt, is hij vrij een eigen classificatiesysteem te gebruiken.
Volgens deze reglementering moet er op het etiket minstens het volgende staan :
- om welk type wijn het gaat (bijvoorbeeld ‘vin de pays, vin de table, AOC),
- de naam en adres van de wijnproducent, bottelaar of verkoper,
- de naam van het land van oorsprong,
- de inhoud (de hoeveelheid zonder verpakking, bijvoorbeeld 75 cl),
- het alcohol-volumegehalte voor dranken met een gehalte hoger dan 1,2%. Het vermelde alcohol-volumegehalte mag hoogstens 0,5 volumeprocent afwijken van het werkelijke gehalte. Elke vermelding van het alcoholgehalte anders dan in volumeprocent uitgedrukt is verboden.
Bovendien moet volgens de Belgische wet, het etiket opgesteld zijn in de taal (talen) van de streek waar het product verkocht wordt.

Vrije informatie
De vrije informatie wordt overgelaten aan de wijnproducent zelf. De meest gebruikelijke supplementaire gegevens kunnen zijn:
- naast het type wijn mag men ook vermelden : “brut”, “demi-sec”,…
- het wijnjaar,
- de gebruikte druiven, afhankelijk van het feit of de druivensoort bepalend is voor het type wijn,
- de naam van diegene die bij de handel betrokken is, bijvoorbeeld uitgekozen door… (Sélectionné par…), ingevoerd door… (Importé par…),
- medailles of andere prijzen die aan de wijn toegekend zijn,
- adviezen voor het gebruik (bijvoorbeeld koel serveren).
- adviezen over de houdbaarheid (bijvoorbeeld nu drinken of nog twee jaar bewaren)
De verplichting van de aanduiding van de datum van minimale houdbaarheid is niet verplicht voor wijn, likeurwijn en vruchtenwijn.
Deel dit blogartikel!
Ken jij andere professionals, hobbykoks, collega’s, vrienden en/of kennissen die ook wat kunnen hebben aan onze blogartikels? We zouden het heel fijn vinden dat je dit blogartikel in jouw netwerk deelt. Het kan makkelijk met de onderstaande sociale media-knoppen. Alvast bedankt!
Bronnen: Wikipedia, Powerpraat, Wijn&Spijs