Wereldwijd wordt vanaf 2020 ‘Wereld Obesitas Dag’ (World Obesity Day) op 4 maart gehouden. Een moment om eens te checken hoe het zit met de FOOD-barometer. Die leert ons bijvoorbeeld dat Belgische werknemers steeds meer belang hechten aan gezonde voeding, maar de Belgische restaurants zich niet bewust zijn van die groeiende vraag.
Obesitas
Obesitas (verwante en min of meer synonieme termen zijn overgewicht, zwaarlijvigheid, vetzucht, corpulentie, dikheid, en adipositas) is een medische aandoening waarbij zich zoveel lichaamsvet heeft opgehoopt dat dit een negatief effect kan hebben op de gezondheid. Dit kan leiden tot een kortere levensverwachting en/of meer gezondheidsproblemen. De autoriteiten beschouwen het dan ook als een van de ernstigste problemen voor de volksgezondheid in de 21ste eeuw.
Het woord Obesitas komt uit het Latijn en betekent “gezet, dik of mollig”. Ēsus is het voltooide deelwoord van edere (eten), waar ob (te veel) aan is toegevoegd. Het gebruik van het woord in het Engels werd in 1611 voor het eerst in de Oxford English Dictionary gedocumenteerd door Randle Cotgrave.
Berekening
Mensen met een queteletindex of body mass index (BMI) hoger dan 30 kg/m2 worden als obees beschouwd. De BMI wordt berekend door het lichaamsgewicht in kilo’s te delen door het kwadraat van de lengte in meters. Zwaarlijvigheid is bij wilde dieren vrij zeldzaam, maar niet ongewoon bij mensen en bij huisdieren, die vaak overvoed zijn en te weinig bewegen.
Symbool
In een groot deel van de moderne wereld (vooral in de westerse wereld) worden mensen met obesitas gestigmatiseerd zoals in dit restaurant volgens de internauten. Toch werd het vroeger algemeen gezien als een symbool van rijkdom en vruchtbaarheid, en in sommige delen van de wereld is dat nog steeds zo.
Oorzaken
Obesitas wordt meestal veroorzaakt door een combinatie van te veel eten, gebrek aan lichaamsbeweging en genetische aanleg. In sommige gevallen ligt de oorzaak echter voornamelijk in de genen, endocrieneaandoeningen, medicijnen of een psychische ziekte. Er is weinig bewijs voor de opvatting dat sommige obese personen weinig eten en toch zwaarder worden door een trage stofwisseling; doorgaans verbruiken obese mensen meer energie dan hun slanke tegenhangers vanwege de energie die nodig is voor de instandhouding van een groot lijf.
Ziekte en sterfte
Obesitas vergroot het risico op verschillende ziekten, met name hartaandoeningen, type 2 diabetes, obstructieve slaapapneu, bepaalde vormen van kanker, artrose en astma. Mensen met obesitas hebben vaak last van hun zwaarlijvigheid. Ze kunnen door het extra gewicht vaak moeilijker lopen en bewegen. Dit belemmert hen vervolgens in het verhogen van hun activiteitenniveau teneinde gewicht te verliezen. Obesitas is wereldwijd ook één van de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaken.
Evenwichtig eten
Als coördinator van het FOOD-programma (Fighting Obesity through Offer and Demand) ondervroeg Edenred in 2018 meer dan 25.000 werknemers en 1.400 restauranthouders in acht Europese landen (België, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Portugal, Slowakije, Spanje en Tsjechië) over voeding tijdens de werkdag. De zevende editie van de FOOD-barometer belicht verschillende trends: de toenemende vraag naar gezonde en evenwichtige voeding, de groeiende rol die bedrijven kunnen spelen in het welzijn van hun werknemers, en de belangstelling die nieuwe technologieën genereren om een evenwichtige voeding te bevorderen.
FOOD-barometer
Een van de belangrijkste ontwikkelingen sinds de lancering van de FOOD-barometer is het toenemende besef van het belang van een gezonde en evenwichtige voeding, zelfs tijdens de werkuren. In 2013 koos slechts 28% van de Europeanen voor een restaurant op basis van gezonde menu’s; vandaag de dag hecht 43% van de Europeanen belang aan gezonder eten (+ 15 %). Dit criterium scoort nog hoger in Oostenrijk, waar 49% van de respondenten zegt dat evenwichtige menu’s zeer belangrijk zijn bij de keuze van een etablissement.
Nieuwe technologieën
Kunnen nieuwe technologieën in een steeds meer verbonden wereld ons helpen om beter te eten? 51% Europese werknemers zegt van wel. Er zijn echter wel verschillen tussen de landen. Belgen hebben immers meer twijfels dan sommige van hun Europese buren; slechts 44% is ervan overtuigd dat het gebruik van een mobiele toepassing hen in staat zou stellen de kwaliteit van hun voeding te verbeteren, terwijl dit aandeel in Spanje oploopt tot 62%.
De groeiende rol van bedrijven
De wens om goed te eten gaat gepaard met een andere ontwikkeling: werknemers zijn van oordeel dat hun werkgever zich hoort in te zetten voor hun welzijn. Vandaag de dag is 72% van de Europese werknemers (+ 43 % sinds 2016) van mening dat een bedrijf verschillende soorten maatregelen kan nemen om bij te dragen aan de gezonde voeding en het welzijn van zijn werknemers.
Zo vinden Belgen dat een van de belangrijkste bijdragen die werkgevers kunnen leveren erin bestaat om een mand met vers fruit en mineraalwater ter beschikking te stellen. Anderzijds zou 33% van de Europese werknemers toegang willen hebben tot een netwerk van restaurants met evenwichtige menu’s. Zestig procent van de Europese werknemers is ook van mening dat hun bedrijf kan bijdragen tot hun welzijn door hen toegang te geven tot sportcentra. In Frankrijk bedraagt dit aandeel 72%.
En de restaurants?
Restauranthouders zijn de eersten die deze nieuwe trends waarnemen. Ten opzichte van 2017 neemt de vraag naar evenwichtige gerechten voortdurend toe: meer dan 40% van de Belgische restauranthouders heeft dit opgemerkt en in Spanje maar liefst 69%. Belgische restauranthouders zagen in 2018 de verkoop van gezonde en evenwichtige maaltijden met 45% zien stijgen, de grootste stijging na Spanje.
In 2019 verklaart slechts 23% van de Belgische restaurants een hoog kennisniveau te hebben over gebalanceerde voeding. Dit cijfer ligt iets onder het EU-gemiddelde (33%). Uit de FOOD-barometer leren we ook dat 72% van de Belgische restaurants een laag tot gemiddeld kennisniveau over gebalanceerde voeding heeft, maar er wel graag meer over wil leren.
Gezonde evenwichtige maaltijden
Bijna de helft van de ondervraagde Belgische restauranthouders vindt het niet moeilijker om gezonde en evenwichtige maaltijden te bereiden. Maar wat zijn nu die maaltijden die obesitas in de hand werken? Daar hebben we het een volgende keer over en snuister ondertussen ook maar eens in de kennisbank.
Bronnen: Wikipedia, Brussels Pressroom, FOOD-programma
Deel dit blogartikel! Ken jij andere professionals die ook wat kunnen hebben aan onze blogartikels? We zouden het heel leuk vinden als je dit blogartikel in jouw netwerk deelt. Dank je wel!
