In de horeca wordt kwistig gestrooid met termen als Bistro, Brasserie, Grand Café en Tearoom. Maar wat betekenen die termen eigenlijk? Waar komen die namen vandaan, en waarin verschillen deze eetgelegenheden van elkaar? Kom het hier te weten.
Eetgelegenheden
Niet zelf uw eigen eten klaar maken. En dat iemand anders laten doen waarvoor je betaalt, is zo oud als de cultuur zelf. Sinds er steden zijn, laten mensen anderen voor zich koken.
Neem het oude Rome. Het zag er toen ongeveer uit zoals nu. Met veel woningen van wel zes of zeven verdiepingen hoog. Daar mocht men niet koken vanwege het brandgevaar. Dus kochten veel mensen hun eten op straat. Het streetfood dat we nu kennen, bestond toen al.
In de ruïnes in Pompeï is dat nog steeds te zien. Wie door de restanten van de straten kuiert, stuit steeds op fastfood-keukens uit de eerste eeuw na Christus.
Herbergen
Je kon vroeger toch ook overnachten in een herberg en daar eten. Maar in die eenvoudige eetgelegenheden kon men niet kiezen. In de grote Franse steden kon men een abonnement nemen.
En dan at men in een eetgelegenheid elke dag op een vaste plek. Ook in dat geval had je geen keus. De dagschotel avant la lettre. Die zaken waren daarom nog geen restaurants.
Tweede helft van de 18de Eeuw
In aristocratische families werd goed gegeten. Maar het raakte in de mode om je zwak, ziek en misselijk te voelen. De gedachte daarachter was dat als je een rijk geestelijk leven had, het met het lichaam minder goed gaat. Het was cool om een teer gestel te hebben. Of zich zwak voor te doen. Als versterkend middel serveerde men een soort bouillon.
De consommé die werd gebruikt was alleen veel sterker van smaak dan deze die wij nu maken. Het was zeer sterk geconcentreerd. Dus vlees werd meegekookt met de groenten. Het vlees werd eruit gehaald. Dan liet men weer nieuw vlees in de bouillon koken.
Dat gebeurde wel drie of vier keer. Dat brouwsel werd iets dat het lichaam herstelde, of op zijn Frans ‘restaurant’. Het onvoltooid deelwoord van het Franse werkwoord ‘restaurer’. De geschiedenis zal zich herhalen. We gaan in de toekomst weer meer naar restaurants gaan om ons te restaureren.
Restaurants
De consommé werd in heel chique lokalen geserveerd. Die eetgelegenheden waren versierd met spiegels, zoals je die ook ziet in Versailles. En ze hadden individuele tafeltjes waar men kon gaan aanzitten. In herbergen waren alleen lange tafels waaraan iedereen naast elkaar zat. Deze chique zaken waren 24 uur per dag, 7 dagen per week open. Als een soort medisch toevluchtsoord. µ
Voelde men zich zwak? Dan ging men gauw een kop ‘restaurant’ halen. En al snel werden de zalen restaurants genoemd.
Omdat mensen die zwak waren, werden begeleid door mensen die zich prima voelden, kwam er ook ander aanbod in de restaurants. Die lijsten met gerechten werden peperdure menu’s van omgerekend zo’n 600 à 700 EURO.
De allerbeste restaurants kwamen in de Michelingidsen van die tijd. En langzamerhand transformeerde de restaurants zich tot meer toegankelijke eethuizen.
Bistro
Informeel en laagdrempelig. Zo zou je een Bistro – soms geschreven als Bistrot – misschien het beste kunnen onderscheiden van een restaurant. Een bistro ligt eigenlijk een beetje tussen een restaurant en een café en beschikt over een bar. Andere termen voor bistro zijn: petit-restaurant, eetcafé of taverne.
De naam ‘bistrot’ komt oorspronkelijk uit Rusland. Het Russische woord ‘bystrò’ betekent namelijk ‘snel’. En Franse soldaten die na de Napoleontische oorlogen in 1815 terugkeerden uit Rusland, zouden het concept met snelle gerechten voor het eerst hebben geïntroduceerd in Frankrijk. Daar waar tot dan alleen restaurants voor rijke burgers bestonden, werden de bistro’s eetgelegenheden voor ieders beurs.
Brasserie
Een brasserie lijkt op een bistro. Ook dit is een relaxed eethuis. Maar er zijn verschillen. Over het algemeen kan je hier de hele dag tot laat in de avond terecht om te eten.
Het is het Franse woord voor brouwerij. De naam vindt haar oorsprong in het Duitse Brauhaus, een brouwerij waar het bier ter plekke kon worden geconsumeerd. Dergelijke brouwerijen met café bestonden ook in de Elzas, waar ze de Franse naam brasserie kregen. Nogal wat Elzassers openden eind 19de Eeuw een Brasserie in Parijs.
Soortgelijke eetgelegenheden waar zelf geen bier meer werd gebrouwen, gebruikten op den duur ook die benaming. Zo ontstond de typisch Parijse Brasserie.
Grand Café of tearoom
Waar een café zo’n plek is waar je schaamteloos dronken kan worden, heeft een Grand Café of earoom wat meer stijl. In dit soort eetgelegenheden ga je juist overdag en ‘s avonds – dus niet in de late avond of ’s nachts, zoals in een café – van een maaltijd of drankje genieten. Soms met een krantje of tijdschrift erbij die veel Grand Cafés en tearooms klaar hebben liggen.
En, heel belangrijk: een Grand Café of tearoom heeft een ruime keuze aan gebak, pannenkoeken en wafels. Soms ook wel ijsjes en zeker een mooi assortiment koffie en thee. Je kan er ook terecht voor ontbijt, broodjes, soepen, salades en burgers.
Lees meer over de geschiedenis van eetgelegenheden.
Heb jij ook interessant nieuws, tips, weetjes, een inspirerend verhaal of een aanbieding? Stuur ons de link!
Bron: Onno Kleyn, Wikipedia
